تخت سليمان
تخت سليمانa
a
موقعيت: چشمه تخت سلیمان در 40 كیلومتری شمال شرقی شهرستان تكاب در استان آذربایجان غربی قرار دارد.a
a
ويژگي‌ها و مطالب قابل توجه: a
- چشمه يا درياچه تخت سليمان بخشي از مجموعه تخت سليمان است كه در دامنه كوه بلقيس واقع است. اين مجموعه شامل آثار باستاني شكل گرفته بر صفحه سنگي پديد آمده از آب چشمه نيز مي‌باشد.a
- چشمه تخت سليمان در قله يك كوه يا تپه آهكي قرار دارد. اين تپه تراورتني شبيه يك گلدان از رسوبات آهكي آب چشمه طي هزاران سال پديد آمده است. قطر اين چشمه يا درياچه پديد آمده از آن بيش از 70 متر و عمق آن به 62 متر مي‌رسد. جويبارهايي از درياچه به پايين آن جريان دارد كه نوارهاي ديوارگونه‌اي را پيرامون تپه ايجاد كرده‌اند.a
- نهشته‌هاي تراورتن از تراوش آب اسيدي به درون سازن‌هاي آهكي و سپس رها سازي گاز دي اكسيد كربن پس از پديدار شدن آب از دهانه چشمه، پديد مي‌آيند.a
- آب چشمه تخت سليمان به دليل داشتن بيش از حد املاح و مواد معدني قابل آشاميدن و زراعت نيست.a
- كوه بلند زندان سليمان نيز يكي از كوه‌هاي رسوبي است كه در پنج كيلومتري تخت سليمان هزاران سال پيش شكل گرفته و البته چشمه به وجود آورنده اين كوه و درياچه آن خشك شده است.a
- در این مجموعه آثاری از اوایل دوره ساسانی تا دوره ایلخانان مغول شناسایی شده، لیكن تاریخ نظری این مجموعه به دوره هخامنشی و اشكانی می رسد. آتشكده آذر گشنسب در تخت سليمان را زادگاه زرتشت مي‌دانند.a
- در مدارك مكتوب تاريخي و اسطوره‌اي مجموعه تخت سليمان در شهر يا قلعه‌اي به نام گنزك، گنجك، شيز، ستوريق، .... قرار دارد. برخي اين شهر را زادگاه زرتشت دانسته‌اند. براساس روايات تاريخي اشياي گرانقدر قلعه براي دور ماندن از دست متجاوزين مانند رومي‌ها به داخل درياچه اندخته شده است. همچنين نقل است كه كورش پس از پيروزي بر كروسوس پادشاه ليديه خزانه اشياء قيمتي او را به عنوان نذر در آب درياچه مقدس انداخته است.a
با روش‌های غواصی تاکنون نتوانسته‌اند بیش از سی متر در عمق دریاچه پایین روند و این مقدار برای کشفیات باستان شناسی کافی نیست، بنابراین پیش بینی می‌شود لایروبی دریاچه با امکانات بسیار پیشرفته یا اتخاذ روش‌های دیگر مثل تغییر مسیر آب از طریق حفر تونل‌های موازی، می تواند منجر به کشف مقادیر قابل توجهی اشیاء فوق العاده ارزشمند از تاریخ چند هزار ساله‌ی ایران باستان باشد.a
- مجموعه تخت سليمان به عنوان چهارمین اثر ایران در ميراث جهاني یونسکو به ثبت رسیده است.a
منابع : a
- امري كاظمي، علي‌رضا، اطلس توانمندي‌هاي ژئوپارك و ژئوتوريسم ايران، سازمان زمين شناسي و اكتشافات معدني كشور، 1388a
- به پيوند‌ها رجوع شود.a