شاه بوف
شاه‌بوفa
نام فارسی: شاه‌بوفa
نام انگلیسی: Eurasian eagle owla
نام علمی: Bubo buboa
خانواده: جغدها (Strigidae)a
جمعیت: جمعیت زیادی ندارد؛ اما در همه جاي کشور دیده می‌شود.a
پراکنش: شاه بوف در سراسر اوراسیا تا هند، چین، خاورمیانه و حتی تا آفریقا پراکنده است. در سراسر ایران هم زندگی می‌کند.a
زیستگاه: این پرنده در نواحی کوهستانی جنگلي و صخره‌ای و استپ‌ها زندگی می‌کند.a
اندازه: طول بدن آن 68 سانتی‌متر و طول دو بال 170 سانتی‌متر است.a
ریخت‌شناسی: شاه بوف گوش‌پرهای بلندی دارد که در حالت استراحت می‌افتد. پر و بال آن قهوه‌ای تیره، بدن و سینه روشن‌تر، چشم‌ها درشت و نارنجی رنگ و پاهایش پوشیده از پرهاي زرد مایل به قهوه ای است. سطح پشتی زرد مایل به قهوه‌ای با لکه‌های قهوه‌ای پررنگ است.a
رژیم غذایی: بیش‌تر از جوندگان، پرندگان دیگر، پستانداران كوچك مانند موش و حتی خرگوش‌ها تغذیه مي‌كند.a
زادآوری: پرنده‌ی ماده در غارها، شکاف‌ها یا لانه‌های قدیمی سایر پرندگان،2 تا 3 تخم سفید می‌گذارد. این پرنده 34 تا 36 روز روی تخم‌های خود می‌خوابد. جوجه‌ها می توانند پس از 50 تا 60 روز پرواز کنند.a
وضعیت حفاظتی گونه: در سال های اخیر جمعیت این پرنده به سبب تخریب زیستگاه هایش کاهش چشمگیری داشته است. هنوز برنامه حفاظتی خاصی برای این پرنده در نظر گرفته نشده است. a
a
مطالب قابل توجه: a
- شاه بوف شاه بوف بزرگ ترین جغد در خاورميانه و ایران است.a
- شاه بوف مانند بيشتر جغدها در شب براي شكار فعاليت مي‌كند. بنابراين از قدرت شنوايي و بينايي بالايي در شب برخوردار است. برخلاف پرندگان دیگر،گوش‌های جغدها لاله دارد. گوش‌های آن‌ها بالا و پایین است که این ویژگی نیز به شنوایی و دریافت امواج صوتی کمک می‌کند. گوش‌های عجیب جغدها را در حالت عادی نمی‌توان دید؛ زیرا در زیر پرها پنهان است.a
چشم‌های جغدها در جلو سر آن‌ها قرار دارد. این دید دو چشمی، به پرنده امکان می‌دهد کوچک‌ترین حرکت یا جابه جایی شکار و فاصله‌ی آن را تشخیص دهد.a
- شکل بال‌ها، نحوه‌ی قرار گرفتن پرها و نوع بال زدن آن‌ها به گونه‌ای است که در هنگام پرواز، هیچ صدایی تولید نمی‌شود. جغدها بخوبی و سریع می‌توانند پرواز کنند. هنگام گرفتن شکار باسرعت برق آسایی دیده می‌شود که می‌پرد. به صورت قائم بر روي درخت مي‌نشيند.a
- محل قرار گرفتن چشم‌ها سبب شده است آن‌ها نتوانند به خوبی پهلوها و پشت سر خود را زیر نظر داشته باشند. برای همین ساختمان گردن آن‌ها تغییر کرده است و آن قدر می‌چرخد که چشم‌های جغد پشت سرش قرار می‌گیرد تا پشت سر خود را نیز ببیند.a
- پرنده‌ی نر در هنگام قلمرو خواهی، صدایی شبیه «هو » یا «هو-و» دارد که دائم آن را تکرار می‌کند.a
a
منابع : a
1- ابراهيمي، مهرگان، فرهنگ‌نامه حيات وحش ايران، نشر طلايي، 1390a
2- منصوري، جمشيد، راهنماي پرندگان ايران، كتاب فرزانه، 1387a
- به پيوند‌ها رجوع شود.a