چنگر
چنگرa
نام فارسی: چنگر/ چنگر اوراسياييa
نام انگلیسی: Coota
نام علمی: Fulica atra a
خانواده: یلوه‌ییان (Rallidae)a
جمعیت: تعداد چنگرها تقریباً زیاد است.a
پراکنش: چنگر در جنوب ترکیه، سوریه، عراق، آفریقا، ماداگاسکار، هندوستان، جزایرمالزی، هند، چین، گینه‌ی نو، استرالیا، تاسمانی و زلاندنو پراکنش دارد. در ایران در همه‌ی کشور پراکنده است. اما در گیلان، گلستان، خوزستان، ایلام، خراسان شمالی و هامون، بومی و زاد‌آور است.a
زیستگاه: چنگرها در بخش‌های نی‌زاری دارای آب باز، باتلاق‌ها، دریاچه‌ها و حاشیه‌ی تالاب‌ها زندگی می‌کنند.a
اندازه: طول بدن چنگر 37 سانتی‌متر و طول آن 75 سانتی‌متر است. وزن چنگر به طور معمول به 660 گرم مي‌رسد.a
ریخت‌شناسی: نر و ماده هم شکل، دارای بدن پوشیده از پرهای کاملاً سیاه رنگ، منقار و سپرپيشاني سفید، حدقه چشم قرمز، پاهای سبز رنگ و انگشتان بلند با پرده‌های لب‌دار هستند.a
رژیم غذایی: چنگرها همه‌چيز‌خوار بوده، از گیاهان آب‌زی، نرم‌تنان و مهره‌داران کوچک مانند موش و قورباغه و حشرات تغذیه می‌کنند.a
زادآوری: پرنده‌ی ماده 6 تا 9 تخم خاکستری با خال‌های تیره می‌گذارد. جفت‌ها به نوبت، 21 تا 24 روز روی تخم‌ها می‌خوابند. جوجه‌ها می‌توانند پس از 42 تا 56 روز پرواز کنند.a
وضعیت حفاظتی گونه: در حال حاضر به اقدام حفاظتی ویژه‌ای نیاز ندارد.a
a
a
مطالب قابل توجه: a
- چنگر از پرندگانی است که تمام فعالیت روزانه و شبانه‌ی خود را در آب و در میان نی‌زارها و جگن‌زارها انجام می‌دهد. در نتیجه، زیاد پرواز نمی‌کند و جابجا نمی‌شود. این بی تحرکی سبب می‌شود چنگرها در مدتی که در حال مهاجرت نیستند، چاق و سنگین شوند. a
- برخی چنگرها مهاجرت داخلی دارند و بعضی‌ها به خارج از ایران پرواز می‌کنند. گروه‌هایی از این پرندگان نیز ترجیح می‌دهند در محل زندگی خود بمانند و آن را ترک نکنند.a
- چنگر به دشواري پرواز کرده و پیش از آن مدتی روی آب می‌دود و هنگام فرود آمدن بر آب، ناگهانی به سطح آب برخورد کرده و سر و صدای بسیاری ایجاد می‌کند.a
- یکی از راه‌های تغذیه‌ی این پرنده آن است که سرو نیمی از بدن خود را در زیر آب فرو می‌برد و با کمک نوک کوتاه و تیز خود، غذا می‌خورد. راه دیگر، شیرجه زدن به زیر آب است كه بیش از نیم دقیقه مي‌تواند در زیر آب بماند. در این حالت، چنگر با کمک پاهای پرده دار و بال‌هایش در زیر آب حرکت می‌کند و غذای خود را بدست مي‌آورد.a
- صدای این پرنده معمولا شبیه «که وک،» و درحالت ویژه، ناگهانی و شدید، شبیه «پی ت س» شنیده می شود.a
- آشيانه سازي توسط هر دو جنس نر و ماده انجام مي‌شود.a
- اين پرنده حلال گوشت است و شكار مي‌شود.a
a
منابع : a
1- ابراهيمي، مهرگان، فرهنگ‌نامه حيات وحش ايران، نشر طلايي، 1390a
2- منصوري، جمشيد، راهنماي پرندگان ايران، كتاب فرزانه، 1387a
3- مجله علوم كشاورزي و منابع طبيعي، يزدان داد، حسين، بررسي ويژگي‌هاي زيستي و بوم شناختي چنگر در تالاب‌هاي شمال كشور، جلد چهاردهم، شماره اول، 1386a
- به پيوند‌ها رجوع شود.a