سيمينه رود

رودخانه سيمينه رودa

كليات: a

از رودخانه‌هاي مستقل حوضه آبريز درياچة اروميه است كه در شهرستان‌هاي مهاباد، بوكان، مياندوآب و سقز در جنوب استان آذربايجان غربي و غرب رودخانة زرينه رود واقع شده است.a

پيشينه: a

مغولان اين رودخانه را به نام تاتائو (تتاهو ـ تتهو) مي‌ناميدند كه امروزه در ميان گويش‌هاي محلي كردي و تركي رواج بيشتري دارد.a

سرچشمه: a

شاخه‌هاي اوليه سيمينه رود از دامنه‌هاي جنوب و شرق كوه نيستان (به ارتفاع 2410 متر) و داري داغ (به ارتفاع 1752 متر) واقع در ميان شهرهاي مهاباد و سردشت سرچشمه مي‌گيرد. تلاقي دو رودخانه تاتائو و زاوه سيمينه رود را تشكيل مي‌دهد.a

رودخانه‌هاي فرعي: a

سيمينه رود در مسير خود رودخانه‌هاي اوزون دره، گلولان، چم قالو، چم سويناس، كولابز، سردارآباد، ساورچين، كليجه، چم آب ونهرتقي آباد را دريافت مي‌كند و پس از عبور از نيزارهاي جنوب شرق درياچة اروميه وارد آن مي‌شود.a

آبادي‌هاي محل گذر: a

سيمينه رود از آبادي‌هاي قيطول، كاني سيب، لاسه گلان، حمزه آباد، قره‌داغ، قزل گنبد، قره گويز، قهرآباد، قاذليان، حصار، كوسه، شهربوكان، حماميان، اوچ تپه، داشبند، عبداله تپه سي، قره‌موسي‌لو، حسين ماهه، كول آباد، ساري قميش، خان كندي، شين آباد، كوخان، كانيه سر، داش تپه، رسول آباد، تپه جليك و بقروان گذشته و اراضي آنها را مشروب مي‌سازد.a

طول، وسعت: a

طول مسير سيمينه رود از منبع اوليه يعني منبع رود تاتائو حدود 200 كيلومتر واز محل تشكيل سيمينه رود پس از تلاقي تاتائو و زاوه رود بيش از 163 كيلومتر مي‌باشد.a

جهت جريان رودخانه در ابتداي مسير شمال غرب به جنوب شرق، پس از دريافت رودخانه گلولان جنوب غرب به شمال شرق،‌در ادامه از شهر بوكان تا آبادي سوگلي تپه جنوب به شمال و پس از آن تا مصب جنوب شرق به شمال غرب مي‌باشد.a

وسعت حوضه آبريز اين رودخانه 3500 كيلومتر مربع است كه بيشترين بخش آنرا مناطق با ارتفاع متوسط و دشتي و جلگه‌اي دربرگرفته‌اند.a

ساير اطلاعات: a

آب سيمينه رود كمتر از زرينه رود بوده و بستر آن نسبت به زرينه رود گود تر است. پس از عبور از شهر بوكان به موازات جادة مياندوآب جريان دارد.a

منبع تغذيه سيمينه رود نزولات جوي و آبدهي آن در سال به طور متوسط 232/8 ميليون مترمكعب و آبدهي لحظه‌اي آن 2/8 مترمكعب در ثانيه اندازه‌گيري شده است.a

از آنجا كه رودخانه بيشتر در اراضي كم ارتفاع و دشتي جريان دارد شيب متوسط بستر كوهستاني آن 0/3درصد و شيب بستر جلگه‌اي 0/07 درصد مي‌باشد.a

ايجاد سد خاكي ـ رسي سيمينه رود در نزديكي بوكان درسال‌هاي اخير براي مصارف كشاورزي باعث رونق اقتصادي منطقه شده است.a

منبع: a

افشين، يدالله، رودخانه هاي ايران، جلد اول، وزارت نيرو و شركت مهندسين مشاور جاماسب، 1373.a

جعفري، عباس، گيتاشناسي ايران، جلد دوم (رودها و رودنامه هاي ايران)، گيتاشناسي، 1376.a

هويدا، رحيم، جغرافياي چيچست يا درياچه رضائيه، انتشارات دانشگاه آذرابادگان (دانشگاه تبريز)، 1355.a

بديعي، ربيع، جغرافياي مفصل ايران، جلد اول، اقبال، 1362.a

a

a