كوكو
کوکوa
نام فارسی: کوکوa
نام انگلیسی: Common cuckoo a
نام علمی: Cuculus canorusa
خانواده: کوکویان (Cuculidae)a
جمعیت: در ایران، در فصل‌های بهار و تابستان، جمعیت تقریباً مناسبی دارد. a
پراکنش: تابستان‌ها در سراسر اوراسیا، خاورمیانه و چین دیده می‌شود. زمستان‌ها در جنوب شرقی آسیا و جنوب آفریقا زندگی می‌کند و در اروپا زادآوری دارد. در البرز و زاگرس و در نیمه‌ی جنوبی کشور، تنها در بخش‌هایی از سیستان و بلوچستان زندگی می‌کند.a
زیستگاه: در تپه ماهورها، اراضی بایر، تالاب‌ها، حاشيه جنگل‌ها، پارک‌ها و گاهي در زمین‌های باز و مراتع مرتفع ديده مي‌شود.a
اندازه: طول بدن کوکو 33 سانتی‌متر است.a
ریخت‌شناسی: این پرنده، بسیار شبیه پرندگان شکاری است دمی بلند و بال‌هایی کشیده دارد. زیر تنه‌ی آن خاکستری با رگه‌های عرضی است. نر و ماده شبیه هم هستند. با اين تفاوت كه نوار پهني به رنگ قهوه‌اي روشن در سينه ديده مي‌شود. پرنده‌ی بالغ روتنه‌ی خاکستری دارد و پرنده‌ی نابالغ، قهوه‌ای است. دمش دراز ، خاکستری رنگ و در انتها گرد است . روی دم خال‌های سفید دارد و حاشیه انتهایی آن نیز سفید است . پاهایش زردرنگ می باشد.a
رژیم غذایی: کوکو از حشره‌ها تغذیه می‌کند. کرم‌های پشمالو Caterpillar از غذاهای مورد علاقه‌اش است، که هر پرنده‌ای آن را نمی‌خورد.a
زادآوری: کوکوی ماده 8 تا 12 تخم کاملاً متفاوت خود را در لانه‌ی پرنده‌ی دیگری می‌گذارد.a
وضعیت حفاظتی گونه: این پرنده به حفاظت ویژه نیاز ندارد.a
a
مطالب قابل توجه: a
- کوکوها پرندگان بسیار باهوشی هستند كه مي‌توانند در لانه پرندگان ديگري كه نمی‌توانند تفاوت تخم و جوجه خودرا از کوکو تشخیص دهند، تخم‌گذاري و زادو ولد مي‌كند. از میان این پرندگان می‌توان به سسک تالابی، پیت صحرایی، سسک باغی، سینه سرخ و دم جنبانک اشاره کرد.a
این پرنده وقت زیادی را صرف تماشا و انتخاب آشیانه سسک تالابی مورد نظر خود صرف می‌کند تا از زمان روی تخم خوابیدن پرنده آن آشیانه مطمئن شود. در زمان مناسب کوکو وارد آشیانه سسک تالابی می شود و یکی از تخم‌های آن را به طرز ماهرانه‌ای بیرون می‌اندازد و تخم خود را جایگزین آن می‌کند.a
آنها می‌توانند تا 2 روز، تخم های خود را نگه دارند تا لانه‌ای پیدا کنند. آن گاه در عرض 10 ثانیه، تخم می گذارند. جوجه‌ی کوکو هم این کار را به طور غریزی بلد است و پس از بیرون آمدن از تخم، تخم و جوجه‌ی پرنده‌ی میزبان را به بیرون پرت می‌کند.a
وقتی جوجه کوکو بال بال میزند، اشکال رنگی روی بال و زیر بال جوجه، تصویر موهومی از چندین دهان باز در ذهن مادر ایجاد می‌کند وبه این ترتیب رضایت مادر را از زنده بودن مجموعه فرزندانش ایجاد می‌کند.a
- بعد از 14 روز جوجه کوکوها سر از تخم بیرون می آورند که اندازه آنها 3 برابر سسک تالابی بالغ است. جوجه کوکو بعد از 20-21 روز میهمانی در آشیانه سسک تالابی آماده پرواز می‌شود.a
- کوکو پرنده‌اي متفاوت از فاخته است. فاخته پرنده‌ای از خانواده‌ی کبو‌تریان، اما کوکو از خانواده‌ی کوکویان است. این دو خویشاوندی کمی با هم دارند. علت این اشتباه احتمالا ًصدای مشابه این دو پرنده است که هر دو به صورت «کوکو» است. a
- پرواز این پرنده مستقیم است و قبل از فرود آمدن بالبازروی می‌کند . این پرنده در خارج از فصل زاد و ولد تک‌زی ست. معمولا ًچند نر با یک ماده جفت‌گیری می‌کنند.a
a
منابع : a
1- ابراهيمي، مهرگان، فرهنگ‌نامه حيات وحش ايران، نشر طلايي، 1390a
2- منصوري، جمشيد، راهنماي پرندگان ايران، كتاب فرزانه، 1387a
- به پيوند‌ها رجوع شود.a