عقاب طلايي
عقاب طلاییa
نام فارسی: عقاب طلاییa
نام انگلیسی: Golden Eagle a
نام علمی: Aquila chrysaetos a
خانواده: قوشیان (Accipiteridae)a
جمعیت: از فراوان‌ترین عقاب‌ها در ايران است.a
پراکنش: عقاب طلايي در نيمكره شمالي و در مناطقي مانند اطراف قطب شمال در اسکاتلند، کوه‌های آلپ، اسپانیا، ایتالیا، یونان، رومانی، یوگسلاوی، سرتا سر سیبری تا ژاپن زادآوری دارد.a
در ایران تقریباً در سراسر رشته کوه‌های البرز و زاگرس، از شرق‌ترین بخش خراسان تا آذر بایجان غربی در مرز ترکیه، پراکنده است. پراکنش جنوبی آن نیز تا هرمزگان می‌رسد.a
زیستگاه: عقاب طلایی در مناطق کوهستانی با پوشش گياهي كم، جنگل‌هاي كوهستاني و صخره‌هاي ساحلي زندگی می‌کند. اين عقاب بر درختان بلند و لبۀ پرتگاه‌ها آشيانه مي‌سازد.a
اندازه: طول بدن آن 75 تا90 سانتی‌متر و پهنای دو بال بین 190 تا 230 سانتی‌متر است. وزن آن به طور متوسط، 3-5 كیلوگرم می‌باشد.a
ریخت شناسی: رنگ‌بندی عقاب طلایی تقریباً یکنواخت و پرهای آن قهوه‌ای تیره است. در ناحیه‌ی سر و پشت گردن پرنده‌های بالغ، رنگ پرها به طلایی برنزی نزدیک می‌شود. منقاری بسیار قوی و فوق العاده محکم، ساق و مچ پایی بسیار بزرگ دارد که تا ناحیه‌ی مفصل از پر پوشیده شده است. a
رژیم غذایی: عقاب طلایی از انواع حشره ها، پستانداران کوچک مانند خرگوش، مار، لاک پشت، آگاما، سنجاب زمینی، بچه گوزن، کلاغ، زاغی، کبوتر، درنا و در صورت کمبود غذا از لاشه‌ی حیوانات تغذیه مي‌کند.a
زادآوری: عقاب طلايي نر و ماده در بهار لانه‌‌اي از تکه‌های چوب و شاخه‌هاي ضخيم، براي تخم‌گذاري مي‌سازند. معمولاً 2 تخم سفید با خال‌های قهوه‌ای می‌گذارد. جوجه‌ها پس از 45 روز از تخم بيرون مي‌آيند. a
وضعیت حفاظتی گونه: عقاب طلایی از پرندگان تحت حفاظت ایران است.a
a
مطالب قابل توجه: a
- داشتن بال‌هاي بزرگ امكان پرواز بدون بال زدن را براي عقاب بر لايه‌هاي هوا فراهم كرده و مدت زيادي در آسمان براي يافتن طعمع چرخ مي‌زند.a
- عقاب‌طلايي در فرصت مناسب و از نقطه كور به سمت شكار خود با سرعت 200 كيلومتر بر ساعت شيرجه مي‌زند.a
- استخوان‌هاي عقاب طلايي به مانند ساير پرندگان تو خالي است و در صورت برخورد با زمين يا جاي سفت مي‌شكند. از اينرو بسيار محتاط در شكار است.a
- این پرنده در مناطق دور از شهر روزی یک خرگوش و در اطراف شهرها، روزانه 5 تا 6 کبوتر شکار می‌کند و می‌تواند طعمه‌هایی تا وزن 4 کیلو گرم را در حین پرواز حمل کند.a
- متوسط عمر عقاب طلايي در اسارت 28 و در طبيعت معمولاً به خاطر خطرات و آسيب‌ها به 11 سال مي‌رسد.a
- عقاب طلايي در رأس هرو غذايي جاي دارد و تعدتد زياد آن نشان از پايداري و سلامت آن زيست بوم است.a
- صدای این پرنده به صورت پارس كردن بلند و شبیه «كلیاك - كلیاك kliak» شنیده می‌شود.a
a
منابع : a
1- ابراهيمي، مهرگان، فرهنگ‌نامه حيات وحش ايران، نشر طلايي، 1390a
2- منصوري، جمشيد، راهنماي پرندگان ايران، كتاب فرزانه، 1387a
- به پيوند‌ها رجوع شود.a