ماهي آزاد
ماهي آزاد درياي خزرa
a
نام فارسی: ماهي آزاد درياي خزرa
نام انگلیسی: Caspian Salmona
نام علمی: Salmo trutta caspiusa
خانواده: آزاد ماهيان (Salmonidae) a
جمعیت: نامعلوم و به شدت كاهش يافته است.a
پراکنش: اين ماهي درياي خزر پراكنده است. ماهي آزاد عموماً در سواحل درياي خزر از رودخانه ترك Terek)) گرفته تا سپيد رود و به ندرت در نواحي شمالي درياي خزر، يافت ميشود.a
زیستگاه: آبهاي سرد با اكسيژن فراوان، محل زندگي ماهي آزاد خزري است. اين گونه در نواحي ساحلي و در ا عماق 40تا 50 متر ازسطح آب يافت ميشود.a
اندازه: حداكثر طول بدن اين ماهي 105 سانتيمتر و ميانگين آن 78 سانتيمتر است. a
ریخت شناسی: بدني دوكي شكل و پوشيده از فلسهاي گرد دارد. رنگ بدن اين ماهي نقرهاي با خالهاي سياه و قرمز در پهلو و پشت است. در دو فك و سقف دهان دندانهاي ريز وتيز دارد. a
رژیم غذایی: از بيمهرهگان بستر رودها و درياچهها، حشرهها و ديگر ماهيها مانند كيلكا و شاه ماهيان جوان تغذيه ميكند.a
زادآوری: در فصلبهار تخمريزي ميكند و لقاح آن خارجي است.a
وضعیت حفاظتی: جمعيت اين گونه در ايران به شدت كاهش يافته است. نوزادان اين ماهي براي جلوگيري از انقراض نسل به صورت مصنوعي زادآوري شده و به دريا رها ميشوند. a
a
مطالب قابل توجه: a
1- ماهي آزاد يك ماهي بومي بسيار لذيذ كمياب و گرانترين در ايران است.a
2- از نظر مهاجرت جزء گونههاي رودكوچ ( آنادرم ) محسوب مي شود كه از كرانههاي ايران گرفته تا ساحل داغستان مهاجرت ميكنند. اين ماهي در بسترهاي شني و سنگريزهاي نواحي كم عمق رودخانه هاي اترك، كورا، سپيد رود و ساير رودخانههاي كوچك سواحل غربي و جنوبي درياي خزر مهاجرت و تخم ريزي ميكند. اين ماهي سردآبي در آبهاي سرد تخمريزي ميكند.a
3- اين گونه بزرگترين نمونه از قزل آلاي دريايي است كه در مواردي با وزن بيش از 45 كيلوگرم در زمان مهاجرت تخمريزي در رودخانه منتهي به درياي خزر ( رودخانه كورا در كشور آذربايجان ) صيد شده است.a
4- كاهش مكانهاي توليد مثلي ناشي از فعاليتهاي اقتصادي انساني، صيد غير قانوني و قاچاق، آلودگي هاي رودخانه و دريا بويژه آلودگي مخرب ناشي از مواد نفتي، ايجاد سد در مسير مهاجرت و تخمريزي از دلايل عمده كاهش جمعيت اين ماهي است.a
5- اين ماهي توسط ماهيهاي بزرگتر شكار ميشود.a
a
مآخذ: a
1- ابراهيمي، مهرگان، فرهنگنامه حيات وحش ايران، نشر طلايي، 1390a
2- عبدلي، اصغر، تنوع زيستي ماهيان حوضه جنوبي درياي خزر، انتشارات ملي آبزيان، 1387a
3- محمديان، حسنيار، ماهيان آب شيرين ايران، مركز نشر سپهر، 1378 a
4- شريعتي، ابوالقاسم، ماهيان درياي خزر و حوضه آبريز آن، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، 1371a
a