كوسه سر چكشي
كوسه سرچكشيa
a
نام فارسی: كوسه سرچكشي بال سرa
نام انگلیسی: Hammerhaed Shark a
نام علمی: Eusphyra blochiia
خانواده: كوسه ماهيان سرچكشي (Sphyrnidae) a
جمعیت: نامعلومa
پراکنش: در غرب اقيانوس آرام تا شرق اقيانوس هند، از خليج فارس تا فيليپين، در جنوب چين و شمال استراليا پراكنده است.a
زیستگاه: كوسه سرچكشي در آبهاي ساحلي مناطق حاره زندگي ميكند. a
اندازه: طول بدن كوسه سرچكشي به 190 سانتي متر ميرسد.a
ریخت شناسی: چشمها و سوراخهای بینی این کوسه روی برآمدگیهای چکشمانند دو طرف سرش قرار دارد. بدنش پوشيده از فلس است. پشت بدنش به رنگ خاكستري و شكمش سفيد است. a
رژیم غذایی: از ماهيان كوچك و سخت پوستان تغذيه ميكند. a
زادآوری: كوسه سر چكشي زنده زا است و بچه خود را در بهار به دنيا ميآورد.a
وضعیت حفاظتی: از وضعیت این گونه در ایران اطلاع دقیقی در دست نیست. a
a
مطالب قابل توجه: a
1- کوسهها برای یافتن طعمه، از حس بویایی قوی خود کمک میگیرند. آنها علاوه بر حس بویایی، از ابزار دیگری هم برای یافتن طعمههای خود استفاده میکنند. این ابزار گیرندههای الکتریکی هستند که «آمپول لورِنزینی» نامیده میشوند. در کوسههای سرچکشی، آمپول لورنزینی روی برجستگیهای دو طرف سرشان قرار دارد. این گیرندههای الکتریکی برای یافتن جانوران کفزی و ماهیهایی که خود را زیر بستر نرم و شنی آبها پنهان کردهاند، بسیار کارآمد و مفید است. این کوسهها اغلب برای به دست آوردن غذا به ساحل نزدیک میشوند.a
2- بدن کوسههای سرچکشی مانند کوسههای دیگر، از فلس پوشیده شده است. اما فلس کوسهها، همپوشانی ندارد. بهعلاوه، به دلیل کوچک بودن فلس بدن کوسهها، این فلسها در نگاه اول بهخوبی دیده نمیشود. هر فلس، یک خار روی خود دارد. به این سبب، اگر روی سطح بدن کوسه، از دم به سمت سر، دست بکشید، زبری پوست آنرا حس میکنید. درون هریک از این خارها یک رشته عصب و یک رگ خونی وجود دارد. به این فلسها «فلسهای پلاکوئیدی» میگویند.a
3- كوسههاي سرچكشي نه تخم گذار و نه تخم - زندهزا، بلكه زندهزا هستند. جنين اين كوسهها مانند پستانداران داراي جفت بوده و در ارتباط مستقيم از مادر به سر ميبرد.a
4- کوسهها دندانهای مخروطی شکلی دارند که به سمت داخل دهان خم شده است. این دندانها، برخلاف ظاهر تیز و قدرتمندشان، بسیار سست هستند و بهراحتی در هنگام شکار میریزند. اما طولی نمیکشد که دندانهای جدیدی جانشین دندانهای جداشده میشوند. کوسهها دندانهای ریختهشدهی خود را میبلعند تا از آن برای تأمین کلسیم بدن خود استفاده کنند.a
5- این کوسهها مصرف غذایی دارند و از عملآوری آنها محصولات متنوعی بهدست میآید. یکی از مهمترین این محصولات، گرفتن ویتامین A از کبد آنهاست.a
6- کوسههای سرچکشی بزرگ بسیار حریص و درنده هستند و حتی به برخی کشتیها حمله میکنند. آنها یکی از موجودات خطرناک دریاهای گرمسیری بهشمار میروند.a
a
مآخذ: a
1- ابراهيمي، مهرگان، فرهنگنامه حيات وحش ايران، نشر طلايي، 1390a
2- صادقي، سيدناصر، ويژگيهاي زيستي و ريختشناسي ماهيان جنوب ايران، نقش مهر، 1380a
a
a
a