سمندر جويباري ايران

سمندر جویباری ایرانیa

a

نام فارسي: سمندر جویباری ایرانیa

a

نام انگليسي: Persian brook Salamandera

a

نام علمي: Paradactylodon persicus a

a

خانواده: سمندرهای آسیایی (Hynobiidae)a

a

جمعيت: نامعلوم و کمیابa

a

پراکنش: سمندر جویباری ایرانی فقط در جنگل‌های شمال ایران پراکنده است.a

a

زيست‌گاه: این جانور در جویبارها و رودخانه‌های کوهستانی، آب‌های سرد و سرشار از اکسیژن با جریان متلاطم زندگی می‌کند. a

a

اندازه: طول بدن سمندر جویباری حداکثر به 270 میلی‌متر می‌رسد.a

a

ريخت‌شناسي: رنگ زمینه‌ی بدن در نمونه‌های زنده، بنفش پر رنگ با جلای فلزی دارای خال‌های زرد کم رنگ است. در نمونه‌های کوچک‌تر ،خال‌ها به هم چسبیده‌تر و بزرگ‌تر دیده می‌شود. در فرمالین یا الکل رنگ زمینه‌ی بدن سمندر‌های بالغ خاکستری مایل به زرد همراه با لکه‌های قهوه‌ای مایل به سیاه یا حالت مرمری و رنگ سطح شکمی تا اندازه‌ای روشن‌تر و شفاف است. این سمندر در دست‌ها و پاها 4 انگشت دارد.a

a

رژيم غذايي: سمندر جویباری ایران از بی‌مهرگان(کرم‌ها، حشره‌ها، صدف‌ها و حلزون‌ها) و لارو قورباغه تغذیه می‌کند. a

a

زادآوري: سمندر ماده در اواخر تابستان تخم می‌گذارد و لقاح آن خارجی است. a

a

وضعيت حفاظت: جمعيت سمندر جويباري در خطر تهديد نيست.a

a

مطالب قابل توجه: a

a

1- سمندر جویباری ماده تخم‌هایش را در بهار به صورت توده‌های ژلاتینی روی سنگ‌های کف برکه یا دیواره‌ی آن‌ها می‌چسباند. آن وقت سمندر نر از راه می‌رسد و تخم‌ها را بارور می‌کند.a

2- سمندرها از گروه دوزیستان دم‌دار هستند، یعنی وقتی بالغ می‌شوند و آب‌شش‌هایشان تبدیل به شش می‌شود، دمشان باقی می‌ماند.a

a

3- سمندرهای جویباری شکارچیان ماهری هستند و در آب، لارو یا گاهی دم یا پای هم دیگر را به‌جای غذا می‌خورند. در حالت لاروی، دست‌ها، آب‌شش‌ها و دم خاصیت ترمیمی دارد و درست مثل روز اول بازسازی می‌شود.a

4- سمندرهای جویباری با خوردن بی‌مهرگان به‌خصوص حشره‌ها و کرم‌ها و نوزاد قورباغه‌ها در تنظیم جمعیت این موجودات و در نتیجه در حفظ تعادل محیط زیست نقش زیادی دارند. نوزاد این سمندرها موجودات کوچک آبزی را می‌خورند و محیط آب را متعادل می‌کنند. سمندر غذای حیوانات دیگری مانند برخی پستانداران و پرندگان است. گاهی وقت‌ها مارها سمندرها را می‌خورند. برخی حشره‌ها، بعضی از بندپایان و لارو سنجاقک‌ها هم از لاروهای سمندرها تغذیه می‌کنند.a

a

مآخذ: a

1- ابراهيمي، مهرگان، فرهنگ‌نامه حيات وحش ايران، نشر طلايي، 1390a

2- محمديان، حسن، خزندگان و دوزيستان ايران، شب‌پره، 1382a

3- بلوچ، محمد، دوزيستان ايران، دانشگاه تهران، 1373a

1

2

2

3

4

5