خرس‌ها
خانواده خرس‌ها URSIDAE-a
a
از خانواده خرس‌ها دو گونه در ايران يافت مي‌شود. خرس‌ها پستانداراني بسيار تنومند، قوي و پشمالو هستند. سر آنها پهن، پوزه كشيده، گوش‌ها كوچك و گرد، چشم‌ها ريز و نزديك به هم، دم بسيار كوتاه است. مانند انسان با كف پا راه مي‌روند و ردپاي آنها شبيه به ردپاي انسان، كمي پهن‌تر و آثار ناخن‌هاي بلند كاملاً مشخص مي‌باشند. خرس‌ها مي‌توانند مسافات كوتاهي روي دو پا راه بروند. دست‌ها و پاها پنج انگشت دارند كه به ناخن‌هاي بلند، خميده، و جمع نشدني ختم مي‌شوند. با وجودي كه خرس‌ها از راسته گوشت‌خواران هستند ولي اغلب از مواد گياهي استفاده مي‌كنند. (به جز خرس قطبي كه كاملاً گوشتخوار است). دندان‌هاي آسياي آنها نيز نسبت به ساير گوشت‌خواران بسيار پهن‌تر و براي جويدن مواد گياهي مناسب است. لب‌هاي خرس‌ها به لثه چسبيده نيست و حيوان با جلو بردن آنها حشرات را از سوراخ‌شان مي‌مكد. حس بويايي فوق‌العاده قوي ولي بينايي ضعيف است. خرس‌ها تأخير باروري دارند، با وجودي كه سلول تخم پس از جفت‌گيري كه معمولاً فصل تابستان است تشكيل مي‌شود، ولي در چند ماهه اولِ حاملگي جنين رشدي ندارد، بچه‌ها در موقع تولد بسيار كوچك و به اندازه موش‌هاي بزرگ هستند ولي بعد از تولد با سرعت زيادي رشد مي‌كنند. در فصل پاييز خرس‌ها بسيار چاق مي‌شوند و به طوري كه در برخي موارد وزن آنها به دو برابر افزايش مي‌يابد. در مناطق سردسير در زمان سرد شدن هوا كه غذا كمياب مي‌شود آنها فعاليت خود را متوقف مي‌كنند و به غار و يا سوراخي كه قبلاً در محل مطمئني تعيين كرده‌اند مي‌روند. آنها تمام فصل سرد زمستان را در اين سوراخ مي‌خوابند و در طول اين مدت فقط از چربي ذخيره شده در بدن استفاده مي‌كنند (خرس قطبي خواب زمستاني ندارد). به دليل اينكه در موقع خواب زمستاني درجه حرارت بدن خرس‌ها به طور اساسي كاهش نمي‌يابد و اعمال حياتي بدن به صورت عادي جريان دارد و حيوان به آساني از خواب بيدار مي‌شود. برخي از محققان اين نوع خواب را خواب زمستاني واقعي (Hibernation) نمي‌دانند. a
خرس‌ها با از بين بردن حشرات و جوندگان مضر نقش مؤثري در كنترل آفات به عهده دارند. علاوه بر آن با خوردن ميوه‌هاي وحشي و جنگلي و دفع و پخش كردن هسته‌هاي آنها كه در اثر اسيد موجود در دستگاه گوارش پوسته آنها نازك شده است. به تجديد حيات اين درختان كمك مي‌كنند. در برخي از مناطق بلوچستان كه محل تردد خرس سياه است تعداد زيادي درخت خرما در مناطق صعب‌العبور روييده‌اند.a
a