موش خانگي
موش خانگيa
a
نام فارسی: موش خاردارa
نام انگلیسی: House mouse a
نام علمی: Mus musculusa
خانواده: موش‌ها (Muridea) a
a
جمعیت: فراوان و نامعلوم.a
زیست‌گاه: موش خانگي به نواحي با اقليم مديترانه‌اي سازگار و تحمل سرماي زياد را ندارد. به‌صورت وحشی در مناطق جنگلی، دشت‌ها و مزارع زندگی می‌کند. a
پراکنش: موش خانگي احتمالاً بومي هند يا چين و نواحي مديترانه‌اي بوده و با فعاليت‌هاي انساني به سراسر دنيا پراكنده شده است. a
اندازه: طول سر و تنه 65 تا 95 میلی‌متر، دم 60 تا 105 میلی‌متر، پا 17 تا 19 میلی‌متر، وزن 12 تا 30 گرم است.a
ریخت‌شناسی: جثه کوچک و استوانه‌ای شکل، پوزة نوک تیز و چشم‌های نسبتاً کوچکی دارد. گوش‌هایش بزرگ، با انتهای گرد، دم نازک، بی‌مو و تقریباً مساوی طول سر و تنه است. دندان‌های پیشین فک بالا دندانة کوچکی در سطح داخلی دارند و آخرین دندان آسیای دو طرف فک بالا و پائین بسیار کوچک است. موهای پشت بدن رنگ‌های متفاوتی دارند و معمولاً خاکستری تیره متمایل به قهوه‌ای‌اند. رنگ موهای زیر بدن روشن‌تر یا سفید است. موش‌هائی که با انسان زندگی می‌کنند، دم بلندتر و موهای تیره‌تری نسبت به نوع وحشی آن دارند. (هر چه به جنوب برويم رنگ روشن‌تر مي‌شود).موش‌های اهلی شده نیز رنگ‌های متفاوتی از سفید زال (موش‌هاي آزمايشگاهي)، خاکستری، سیاه و سیاه و سفید دارند.a
رژیم غذایی: همه‌چیز خوار است، از مواد گیاهی، حیوانی و مواد غذایی انسان استفاده می‌کند.a
زادآوری: چنانچه شرایط مناسب باشد، در تمام طول سال قادر به جفت‌گیری و تولید مثل است. به‌صورت وحشي زاد و ولد فصلي دارند. ماده‌ها چهار تا شش بار و در برخی شرایط تا 10 بار در سال می‌زایند. مدت آبستنی بین 19 تا 23 روز و تعداد بچه‌ها در هر زایمان بین 4 تا 8 عدد است. بعد از حدود 45 روز بالغ می‌شوند و تا یک ماهگی وابسته به مادرند. چهار سال و گاهی اوقات تا شش سال و به‌صورت وحشي نيز كمتر از 20 ماه عمر می‌کنند. a
وضعیت حفاظتی: بي‌نياز از اقدام حفاظتي است.a
a
مطالب قابل توجه: a
- موش‌هائی که با انسان زندگی می‌کنند در تمام ساعات شب و روز فعالند ولی موش‌های وحشی شبگردند. گاهی روزها نیز مشاهده می‌شوند. معمولاً به صورت گروه‌های بزرگ فامیلی زندگی می‌کنند.a
- اغلب در زیرزمین لانه می‌سازند و سطح آن را با مواد نرمی از قبیل پارچه و کاغذ مفروش می‌سازند. موش خانگی معمولاً مواد غذایی را ذخیره نمی‌کند، ولی لانه‌اش را در مجاور منبع غذا ایجاد می‌کند.a
- موش خانگی به خوبی از موانع بالا می‌رود. شناگر ماهری است. بينايي موش خانگي ضعيف، حس بویایی و شنوایی بسیار قوی‌ای دارد، در مواقعی که به دنبال غذا می‌رود مسیر خود را با ادرار علامت‌گذاری می‌کند.a
- موش‌هاي خانگي با قدرت بسيار بالاي باروري، به سرعت تكثير مي‌شوند. موش‌ها به عنوان عامل انتقال بيماري‌هاي مختلف مانند طاعون و سالمونلا شناخته مي‌شوند. اين جانوران با كمك دندان‌هاي تيز خود، به هر چيز قابل جويدن كه مانع رشد دندان‌هايشان شود، آسيب مي‌رسانند.a
a
a
منابع : a
1- ضيايي، هوشنگ، راهنماي صحرايي پستانداران ايران، سازمان حفاظت محيط زيست، 1375 a
- به پيوند‌ها رجوع شود.a