پلنگ
a
پلنگ ايرانيa
نام فارسی: پلنگ ايرانيa
نام انگلیسی: Persian leoparda
نام علمی گونه/ زيرگونه: Panthera pardus/ Persian leoparda
خانواده: گربه‌سانان(Felidae)a
a
جمعیت: 500 تا 800 قلاده در ایران.a
پراکنش: پلنگ در قاره‌های آفریقا و آسیا و در ایران در تمام استان‌ها در گیلان، مازندران، گرگان، خراسان، آذربایجان، کردستان، لرستان، همدان، اصفهان پراکنده است. پارك ملي گلستان از مهمترين مناطق پراكنش پلنگ در ايران است.a
زیستگاه: پلنگ در مناطق جنگلی٬ بیابانی٬ استپی٬ تپه ماهوری و کوهستانی تا ارتفاع 4 هزار متر زندگی می‌کند.a
اندازه: طول بدن این پستاندار 110 تا 190 سانتی‌متر٬ طول دمش 60 تا 110 سانتی‌متر٬ ارتفاع بدن آن 45 تا 70 سانتی‌متر و وزنش 35 تا نزدیک 90 کیلوگرم است.a
ریخت‌شناسی: پلنگ جثه‌ای بزرگ٬ بدنی عضلانی ولی نرم و قابل انعطاف٬ سری پهن و دست و پایی کوتاه دارد که به پنجه های قوی و پهنی ختم می‌شود. ناخن‌های آن قابلیت جمع شدن دارد. دمش بلند٬ گوش‌هایش کوچک و گرد، سطح بدنش پوشیده از موهای نرم و کوتاهی به‌رنگ کرم مایل به نخودی است که در قسمت‌های زیرین بدن، کم‌رنگ‌تر می‌شود. تمام بدن از خال‌های گرد و توخالی پوشیده شده است که شبیه به گل به نظر می‌رسند.a
رژیم غذایی: سم‌داران بزرگی مانند کل و بز، قوچ و میش و گراز ، پرندگان، خزندگان، روباه، سگ، گاو، گوسفند، الاغ، حتي شتر، ماهی و حشره غذای پلنگ را تشکیل می‌دهندa
زادآوری: جفت‌گیری پلنگ‌ها در اواسط زمستان صورت می‌گیرد و توله‌ها در بهار به دنیا می‌آیند.a
وضعیت حفاظتی: به‌دليل شکار توسط دامداران، ناامني و كوچك شدن زيستگاه و كاهش طعمه، اين گونه در خطر انقراض قرار دارد.a
a
مطالب قابل توجه: a
1- پلنگ ایرانی بزرگترین زیر گونه یا نژاد پلنگ در دنیاست.a
2- پلنگ ترکیبی از سرعت، چابکی، انعطاف و قدرت است، می‌تواند در مناطق گوناگون با طعمه‌های گوناگون زندگی کند و خود را با هر وضعیتی وفق دهد. از اين رو این جانور گسترده‌ترین پراکندگی را در بین تمام گربه‌سانان بزرگ جهان دارد.a
3- قسمت زیرین و بخش داخلی پاه‌های پلنگ از موهای نرمی پوشیده شده‌است که موجب می‌شود صدای پایش هنگام گام برداشتن شنيده نشده و به شكار كاملاً نزديك شود. a
4- داخل گوش‌های پلنگ از موهای ریزی پوشیده شده‌است که در مقابل جریان باد، حساسیتی فوق العاده دارد. این موها کوچکترین تغییر جهت باد را مشخص می‌کنند و پلنگ می‌فهمد که در صورت تغییر ندادن مسیر، طعمه بویش را می‌فهمد و فرار می‌کند.a
5- پلنگ‌ها تقریباً هر روز حدود قلمرو خود را با پشته کردن خاک و در مناطق پردرخت، پنجه کشیدن روی درختان و ریختن سرگین با بوی خاص يا تلفیق این نشانه‌ها مشخص می‌کنند.a
6- پلنگ‌ها با از بین بردن حیوانات پیر و ضعیف در بهتر کردن نسل طعمه ها از نظر ژنتیک نقش مهمی بر عهده دارند.a
7- علارغم ظاهر شبيه به هم يوزپلنگ و پلنگ، اين دو گربه‌سان متفاوت از يكديگرند. در حالت ايستاده قامت يوز پلنگ بلندتر وكشيده‌تر بوده و خال‌هاي پوستش توپر است. روي صورت يوزپلنگ خط اشك وجود دارد. يوزپلنگ به دليل باز بودن پنجه‌هايش قادر به بالا رفتن از درخت نيست. يوزپلنگ حيواني ضعيف‌تر از پلنگ است؛ پلنگ به سگ حمله مي‌كند و يوزپلنگ گريزان از سگ و گرگ است. a
a
منابع : a
1- ابراهيمي، مهرگان، فرهنگ‌نامه حيات وحش ايران، نشر طلايي، 1390a
2- ضيايي، هوشنگ، راهنماي صحرايي پستانداران ايران، 1387 a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a