طبيعت ايران

جستجو :

سرزمين و اقليم ايران

تنوع محيطي و زيستي

منابع و رخنمون‌هاي آبي

پديده هاي زمين-اقليم

گالری تصاویر

میانبرها

تنوع محيطي و زيستي > تنوع زيستي > جانوران > مهره‌داران > پستانداران > راسته زوج‌سمان > گوزن‌ها > شوكا >

ادامه تصاویر

شوكا

شوکاa

نام فارسی: شوکاa

نام انگلیسی: Roe Deera

نام علمی: Capreolus capreolusa

خانواده: گوزن‌ها (Cervidae)a

جمعیت: نامعلومa

پراکنش: در اروپا و در ایران در گلستان، گیلان، مازندران، آذربایجان شرقی (جنگل‌هاي ارسباران) و کرمانشاه و اورامانات پراکنده است.a

زیست‌گاه: شوکا در مناطق جنگلی زندگی می‌کند.a

اندازه: طول بدن شوکا 95 تا 135 سانتی‌متر، طول دمش 2 تا 3 سانتی‌متر، ارتفاع بدنش 65 تا 85 سانتی‌متر و وزن آن 19 تا 35 کیلوگرم است.a

ریخت‌شناسی: شوکا کوچکترین و مینیاتوری‌ترین گوزن ایران است. با جثه‌ای کوچك، بدنی ظریف كه دست‌هایی کوتاه‌تر از پاها داشته و كمي قوزدار به‌نظر مي‌رسد. دمی بسیار کوتاه و نامشخص، گوش‌هایی باریک، سم‌هایی سیاه‌رنگ و باریک و بلند دارد. نرها شاخ‌های کوچکی دارند که در قاعده، سه شاخک دارد. زیر بدن و دم شوکا ها سفید و سطح بدن آن‌ها قهوه‌ای مایل به قرمز است.a

رژیم غذایی: شوکاها از علوفه، جوانه، برگ، سرشاخه، پوست درختان، میوه، قارچ، خزه و گل سنگ تغذیه می‌کنند.a

زاد آوری: جفت‌گیری شوکاها در اواسط تابستان تا اوایل پاییز صورت گرفته و دوره بارداري 10 ماه است.a

وضعیت حفاظتی: جمعیت این‌گونه در ایران به‌شدت کاهش یافته است و با ادامه‌ی این روند، در آینده‌ی نزدیک در خطر انقراض قرار خواهد گرفت.a

مطالب قابل توجه: a

1- شاخ‌های شوکای نر درپاييز افتاده و در طول زمستان رشد كرده و در بهار كامل مي‌شود.a

2- رنگ بدن شوكا در هر فصل تغییر می‌کند. در زمستان، به سبب بلند شدن موها، به‌رنگ قهوه‌ای تیره در می‌آید و سفیدی انتهای بدن (کفل) واضح و مشخص می‌شود.a

3- شوکاها برخلاف سایر گوزن‌ها، درفصل جفت‌گیری تنها با یک ماده جفت‌گیری می‌کنند.a

4- شوكاها درباروری تاخیر دارند. بدین معنا که پس از جفت‌گیری و به وجود آمدن سلول تخم، رشد آن تا 5/4ماه متوقف و بعد ازاین مدت شروع به رشد می‌کند. پس از این بارداری طولانی ، معمولاً 2 بچه به دنیا می‌آورند. مادر بچه‌ها را كه خال‌دار و داراي استتار خوبي هستند سه تا هفت روز ميان بوته‌ها پنهان مي كند. بچه‌ها حدود سه ماه شير خورده و در 14 ماهگي به بلوغ مي‌رسند. طول عمر شوكا حدود 15 سال است.a

5- سم‌داران معمولاً لب‌ها را روی آب قرارمی‌دهند و آب می‌نوشند؛ ولی شوکاها با زبان خود آب می نوشند و هنگام احساس خطر، صدایی شبیه به واق واق سگ سر می‌دهند.a

6- شوکاها بسیار کنجکاوند. به‌طوریکه وقتی موجود ناشناسی مانند انسان را در جنگل می‌بینند برای سر درآوردن از کار آن، گاهی سرک می‌کشند. ولی به محض آن که متوجه شوند موجود ناشناس متوجه حضور آن‌ها شده است، به سرعت و با چالاکی خاص خود فرار می‌کنند. برای همین، این جانور را به سختی در جنگل‌های انبوه می‌توان دید. شوکاها هنگام فرار با تکان دادن دم و تولید صدا، سایر شوکاها را از خطر آگاه می‌کنند.a

منابع : a

1- ابراهيمي، مهرگان، فرهنگ‌نامه حيات وحش ايران، نشر طلايي، 1390a

2- ضيايي، هوشنگ، راهنماي صحرايي پستانداران ايران، سازمان حفاظت محيط زيست، ‏1375 a

3- http: //www.farsnews.com ، تاريخ خبر: 9/3/1387 a

4- http: //www.hamshahrionline.ir/news، تاريخ خبر: 18/6/1385a

5- //kurdpress.com/Fa>، تاريخ خبر: ۱۳۹۰/۳/۲۱ a