نكا
رودخانة نكاءa
كليات: a
يكي از رودخانههاي مستقل زير حوضة نكاء - تجن درياي خزر مي‌باشد كه در شهرستان‌هاي گرگان، كروكوي، بهشهر، بندر گز و نكاء جريان دارد.a
سرچشمه: a
رودخانة نكاء از كوه‌هاي بلند شاهوار و كهكشان واقع در جنوب گرگان سرچشمه مي‌گيرد.a
شاخه‌هاي اوليه آن به‌نام‌هاي چهارباغ و شاه كره بهم پيوسته و پس از دريافت دو رودخانه را دكان و گلدين دره در جنوب شرق آبادي را دكان واقع در 20 كيلومتري جنوب شهر كردكوي رودخانة نكاء را بوجود مي‌آورد.a
رودخانههاي فرعي: a
غير از شاخه‌هاي چهار باغ و شاه كوه و رادكان و گلدين دره رودخانههاي لكشا، كياسر، تسكارود، رينو، باريك آب، شمشير بُر، سنكروچ، شليرود و روآب نيز به نكاء وصل مي‌شوند.a
آبادي‌هاي محل گذر: a
رودخانة نكا در مسير خود از آبادي‌هاي لت كومه، دهي، سفيد چاه، ولم، رودباريخكش، كنت، آبلو، گلستان، شهر نكاء، اسماعيل آقا محله، دوقانلو، چمان، عباس آباد، بركه و چينم دهنه عبور كرده و اراضي آنها را مشروب مي‌نمايد.a
طول، عرض،عمق: a
طول مسير رودخانه نكاء حدود 180 كيلومتر است.a
در مورد عرض و عمق متوسط اطلاعات كافي در دست نيست ولي با توجه به شرايط جريان رودخانه در سطوح كوهستاني و جلگه‌اي و دشت در رابطه با آن نيز وجود دارد.a
جهت مسير اصلي رودخانه ابتدا شرق به غرب و سپس در جلگه به سمت شمال غربي منحرف شده به خزر مي‌ريزد.a
وسعت: a
مساحت حوضة‌آبگير رودخانة نكاء بيش از 3000 كيلومتر مربع مي‌باشد كه عموماً مناطق كوهستاني پوشيده از درختان جنگلي است.a
ساير اطلاعات: a
بستر رودخانه تا قبل از شهر نكاء سنگي بوده كه به محض رسيدن به جلگه و نزديكي مصب دلتايي وسيع تشكيل مي‌دهد و بصورت چندين شاخه در فاصلة 22 كيلومتري شمال غربي شهر نكاء وارد خزر مي‌گردد.a
شيب متوسط رودخانه نكاء در كوهستان 2 درصد و در جلگه 6 درصد مي‌باشد.a
آبدهي ساليانه آن به طور متوسط در سال 148/2ميليون متر مكعب مي‌باشد.a
نكاء يكي از رودخانههاي طغيان زا و سيل خيز كشور است، سيل معروف سال 1378 نكاء خسارت جاني و مالي قابل توجهي اعم از تخريب ساختمان‌ها، اراضي كشاورزي، خراب كردن پل‌هاي راه آهن، معابر شهري و روستايي و... به شهر نكاء و روستاهاي اطراف وارد نمود.a
منابع : a
افشين، يدالله، رودخانه هاي ايران، جلد دوم، وزارت نيرو و شركت مهندسين مشاور جاماسب،1373.a
مفخم پايان، لطف الله، فرهنگ رودهاي ايران، سازمان جغرافيايي كشور،1353.a
جعفري، عباس، گيتاشناسي ايران، جلد دوم (رودها و رودنامه هاي ايران)، گيتاشناسي، 1376.a
بديعي، ربيع، جغرافياي مفصل ايران، اقبال، 1362.a