چالوس
رودخانة چالوسa
كليات: a
از رودخانه‌هاي مستقل زير حوضة چالوس است كه در جنوب شهر چالوس جريان دارد، از ارتفاعات شمالي البرز مركزي و دامنه‌هاي شمالي كندوان نشأت مي‌گيرد.a
a
سرچشمه: a
رودخانة چالوس از الحاق دو شاخة اصلي و چند شاخة فرعي تشكيل شده است. سرچشمة اصلي آن دامنه‌هاي شرقي كوه‌هاي تخت سليمان (علم‌كوه با ارتفاع 4850 متر، كوه حصارچال با ارتفاع 3886 متر و كوه گوكول با ارتفاع 3412 متر) مي‌باشد.a
a
رودخانه‌هاي فرعي: a
رود چالوس در مسير خود رودهاي ايلكا (اليكا)، دونارود، اولي (اوليا)، خشك رود، آسياب رود، براورد، اشگوران و حيسك را دريافت نموده و در شمال شهر چالوس وارد درياي خزر مي‌شود.a
a
آبادي‌هاي محل گذر: a
رودخانه چالوس از آبادي‌هاي پلات‌كوه، دزدبند، مكارود، رزان، دوآب، پل اوشن، لارك، سيدخانه سر، مجل، اختر، مرزن‌آباد، لعل بيجار، پل ذغال، گاني، ازارك، محمدآباد، سرچشمه و چالوس گذشته و اراضي زراعي آنها را سيراب مي‌نمايد.a
a
طول، عرض و عمق: a
طول رودخانه چالوس 73 كيلومتر است. از آنجا كه رودخانة عموماً در كوهستان و دره‌هاي تنگ و باريك جريان دارد بنابراين چندان عريض نبوده و عمق و گودي آن از 1/5متر تا 3 متر مي‌باشد.a
جهت جريان رودخانه از جنوب غرب به طرف شمال شرق است.a
a
وسعت: a
سطح حوضة آبريز (آبگير) رودخانة چالوس حدود 1550 كيلومتر مربع و بيشتر كوهستاني و پوشيده از جنگل است.a
a
ساير اطلاعات: a
رود چالوس در بستر كوهستاني،سنگي و تنگ و باريك جريان داشته و جريان آب آن تند و سيلابي و همراه با طغيان‌هاي شديد است. (طغيان رودخانه چالوس اوايل تا اواسط بهار به حداكثر مي‌رسد). به‌همين علت دشت و جلگه وسيع در اطراف رودخانه ديده نمي‌شود و شيب رودخانه در كوهستان حتي به 5 درصد نيز مي‌رسد،در نواحي مصب رودخانه به دريا شيب آن 1 درصد است.a
رودخانة چالوس يك رود دائمي و داراي آب زيادي است كه منبع آب آن نزولات جوي است، ميانگين آبدهي سالانة آن 372 ميليون مترمكعب و دبي آن 13/4 مترمكعب در ثانيه اندازه‌گيري شده است.رودخانة چالوس از معدود رودخانه‌هايي است كه آب آن مستقيماً از كوهستان‌خارج و به دريا مي‌ريزد.a
منابع : a
افشين، يدالله، رودخانه هاي ايران، جلد دوم، وزارت نيرو و شركت مهندسين مشاور جاماسب،1373.a
مفخم پايان، لطف الله، فرهنگ رودهاي ايران، سازمان جغرافيايي كشور،1353.a
جعفري، عباس، گيتاشناسي ايران، جلد دوم (رودها و رودنامه هاي ايران)، گيتاشناسي، 1376.a
بديعي، ربيع، جغرافياي مفصل ايران، اقبال، 1362.a
a