سرباز
رودخانة سرباز (باهو كلات)a
كليات: a
رودخانه سرباز از رودخانههاي مستقل زير حوضة رابچ - باهوكلات است كه در شهرستانهاي سرباز و چابهار جريان دارد. پرآبترين رودخانه منطقه در جنوب استان سيستان و بلوچستان است.a
سرچشمه: a
رودخانهسرباز از بهم پيوستن دو رود كبك و نالوگ در شرق آبادي باتك در حدود 14 كيلومتري شرق شهر سرباز تشكيل ميشود. از ارتفاعات شمالي سرباز سرچشمه ميگيرد و بجهت عبورازشهر به نام يامنزن كائو معروف است. ولي بعد از تلاقي با رودخانهپيشين به نام باهوكلات وارد درياي عمان ميگردد. a
رودخانههاي فرعي: a
رودهاي قوامك، ركاب و بگنان به سرباز ملحق ميشوند. در حوالي شهر راسك رودهاي كيشي، پيشاماك به آن ميپيوندند. a
آباديهاي محل گذرa
رودخانه سرباز در مسير خود از باتك، ميتكان، مينان، دز، سرباز، شادر، تنگ در، جلالآباد، پارود، بيلاد، فيروز آباد، راسك، هدار، بافتان، جكيگور، نورآباد، گلين، اللهآباد، كسلوچ، باهوكلات، نورمحمد بازار، كوردر، كوميتك، بندان، دپس كور، دزبگان و حيط ميگذرد و در گواتر به خليجگواتر ميريزد.a
طول، عرض، عمقa
طول رودخانه سرباز بيش از 231 كيلومتر و از محل سد پيشين تا محل مصب در درياي عمان (باهوكلات) 109 كيلومتر ميباشد.a
اين رودخانه نسبتاً داراي پيچ و خمهاي زيادي است به طوريكه از محل سرچشمه تا شهر سرباز در جهت شرق به غرب، از شهر سرباز تا آبادي بافتان شمال غرب به جنوب شرق، از بافتان تا تا نورمحمد بازار شمال شرق به جنوب غرب و در انتهاي مسير شمال غرب به جنوب شرق جريان دارد.a
وسعتa
مساحت حوضةآبريز رودخانه سرباز 8000 كيلومتر مربع ميباشد.a
ساير اطلاعات: a
رودخانه سرباز در قسمت علياي آن كه كوهستاني است داراي آب ميباشد اما در قسمت سفلي (باهوكلات) كه تپهماهوري و كم ارتفاع است رودخانه جريان زير سطحي دارد و در برخي مناطق به صورت چشمه تراوش مينمايد.a
شيب متوسط آن كمتر از يك درصد است.a
آبدهي ساليانة آن به طور متوسط 91/2 ميليون متر مكعب و حداكثر آبدهي لحظهاي آن 111/8 متر مكعب در ثانيه ميباشد.a
تنها تأسيسات ساخته شده بر روي رودخانه سرباز سد عظيم پيشين در آن است.a
منابع : a
افشين، يدالله، رودخانه هاي ايران، جلد اول، وزارت نيرو و شركت مهندسين مشاور جاماسب، 1373.a
مفخم پايان، لطف الله، فرهنگ رودهاي ايران، سازمان جغرافيايي كشور،1353.a
جعفري، عباس، گيتاشناسي ايران، جلد دوم (رودها و رودنامه هاي ايران)، گيتاشناسي، 1376.a
بديعي، ربيع، جغرافياي مفصل ايران، جلد اول، اقبال، 1362.a