لاله واژگون

اثر طبيعي و ملي لاله‌هاي واژگونa

a

موقعیت جغرافیایی: دشت لاله‌هاي واژگون در شهرستان فارسان از توابع استان چهارمحال و بختياري، در فاصله 14 كيلومتري از شهر كوهرنگ و در 110 كيلومتري شهر كرد واقع گرديده است. اين اثر طبيعي ملي در6 كيلومتري از چشمه ديمه قرار دارد. a

راه ارتباطي: مسير دسترسي به دشت لاله‌هاي واژگون از دو طريق جاده اصلي شهركرد -كوهرنگ، ديمه و شهركرد، سوادجان، قلعه‌سبزي كه هر دو مسير آسفالته است. این دشت زیر پوششی رنگارنگ از لاله‌های سرخ رنگ و واژگون، در ۱۲ کیلومتری چلگرد و در نزدیکی روستای بنواستکی کوهرنگ آرمیده است.a

ارتفاع: دشت لاله‌هاي واژگون در ناحيه كوهستاني و تپه ماهوري در دامنه ارتفاعي 2540 تا 3240 متر از سطح درياي آزاد واقع است. a

اقليم: اين منطقه با متوسط دما و بارندگي ساليانه 10 درجه سانتي‌گراد و 370 ميلي‌متر، داراي تابستان‌هاي خشك معتدل و زمستان‌هاي بسيار سرد است.a

حفاظت و مديريت: دشت لاله‌هاي واژگون با مساحت 380 هكتار در سال 1375 به‌عنوان اثر طبيعي ملي شناخته شد. اين اثر تحت مديريت سازمان حفاظت محيط زيست قرار دارد.a

لاله واژگون: لاله واژگون گياهي است علفي، پيازدار و چندساله از خانواده سوسنيان كه بومي فلات ايران است و تاكنون 15 گونه آن در كشور شناسايي شده است. اين گل بنام اشك مريم نيز شناخته مي‌شود. عمر اين گياه بسيار كوتاه است و گل‌دهي آن از اوايل ارديبهشت آغاز مي‌شود و منظره زيبايي را تا اواخر خرداد پديد مي‌آورد. پياز لاله واژگون به صورت يك غده متورم و گوشت‌دار است، كه داراي مقدار زيادي نشاسته و چندين عامل دارويي است، ولي در حالت تازه سمي بوده و قابل خوردن نيست. اين گل سازگاري زيادي با دامنه‌هاي سنگلاخي و صخره‌اي دارد و ارتفاع به 120 سانتي‌متر مي‌رسد. گلستان کوه در خوانسار، ارتفاعات اشترانکوه لرستان و کوه‌های صمصامی در چهار محال و بختیاری از رويشگاه‌هاي شناخته‌شده لاله واژگون است.a

این گیاه نخستین بار در سال ۱۵۷۶ میلادی به‌وسیله جهانگردان اروپایی از ایران به اتریش برده شد و در باغ‌های افراد ثروتمند پرورش یافت. شیوه پرورش لاله واژگون در باغ‌ها و گلخانه‌ها در سطح وسیعی از اروپا رواج دارد در حالی که این گل در فلات ایران به‌طور طبیعی رشد و نمو می‌کند.a

ويژگی‌هاي اثر طبيعي دشت لاله‌هاي واژگونa

- مهمترين گونه‌هاي همراه لاله واژگون در منطقه گياه دارويي كرفس كوهي و موسير است. a

- بز و پازن و پلنگ از مهمترين گونه‌هاي جانوري منطقه به شمار مي‌آيند. a

- نبود راه‌هاي دسترسي مناسب، بازديد از اين اثر طبيعي ملي زيبا را دشوار كرده است.a

- لاله‌هاي واژگون در زمان گلدهي ( ماه ارديبهشت ) هر سال هزاران نفر مردم علاقمند را از نقاط دور و نزديك استان و خارج از استان به سوي خود جلب مي‌كند. باز شدن غنچه‌های لاله‌های واژگون در حالی که کوه‌های مرتفع پوشیده از برف و دامنه پر از سبزه، گراگرد آن را احاطه کرده زیبایی طبیعی این دیار را چشمگيرتر مي‌سازد.a

عوامل تهديد: چرای احشام، تخریب زیستگاه برای ایجاد اراضی کشاورزی، آماده نبودن طرح استفاده تفرجي از منطقه، هجوم مردم خارج از ظرفيت قابل تحمل محيط و خارج كردن گياه از بن و شكستن و فروش گل و پياز آن و بهره‌برداري از موسير كه در بين گل‌ها مي‌رويد، را مي‌توان از عوامل تهديد كننده اصلي ذكر كرد.a

a

منابع : a

· http: //portal.epo.ira

· http: //www.iranzist.ira

· http: //loor.ir/Newsa

· http: //fa.wikipedia.org a