سبز قبا
سبزقباa
نام فارسی: سبزقباa
نام انگلیسی: European Rollera
نام علمی: Coracias garrulus a
خانواده: سبزقباییان (Coraciidae)a
جمعیت: به جز در استانهای جنوبی، سبزقبا در فصل تابستان در سایر استانها جمعیت تقریباً زیادی دارد.a
پراکنش: تابستانها در اروپا، ترکیه، خاورمیانه و غرب سیبری و آسیای مرکزی دیده میشود. زمستانها در جنوب و کمی هم در غرب آفریقا زیست میکند. در ایران تابستانها در اکثر نقاط کشور دیده میشود. اما در سیستان و بلوچستان، هرمزگان، فارس و بوشهر دیده نمیشود.a
زیستگاه: سبزقبا در فضاهای باز با تعدادی درخت، کنار جادهها و کشتزارها، سوراخهای تنهی درختان و سوراخهای دیوارهای ساحلی رودخانهها و خرابهها و گاه در کنار جادهها روی تیرها و سیم های برق و تلفن دیده میشود.a
اندازه: طول بدن این پرنده 30 سانتی متر است. اندازه بالها در حالت باز 52 تا 58 سانتیمتر ميرسد.a
ریختشناسی: سبزقبا بدنی به رنگ آبی لاجوردی کم رنگ و پشتی بلوطی رنگ دارد. بالهای آن آبی خوشرنگ است که حاشیهی سیاه آن در هنگام پرواز دیده میشود. دم این پرنده نسبتاً بلند و در انتها چهارگوش است. منقارش کلفت و نسبتاً بزرگ است که در انتها اندکی قلاب مانند به نظر میآید.a
رژیم غذایی: سبزقبا از حشرهها و جانوران کوچک زمینی، مانند مارمولک و قورباغه تغذیه میکند.a
زادآوری: پرندهی ماده در سوراخ درختان 4 تا 5 تخم میگذارد. جفتها با کمک هم 18 تا 19 روز روی تخمها میخوابند. آنها جوجههای خود را 26 تا 28 روز تغذیه میکنند.a
وضعیت حفاظتی گونه: نیازی به برنامهی حفاظتی ویژهای ندارد.a
a
مطالب قابل توجه: a
- رنگ آبی فیروزهای بدن سبزقباها به تغذیهی آنها کمک میکند. زیرا حشرهها جذب این رنگها میشوند و شکار آن ها آسان تر می شود. این پرنده در هنگام شکار، پروازی ماهرانه و آهنگین دارد. a
- سبزقباهای نر در فصل تولید مثل، حرکات بسیار جالب و آکروباتیکی انجام میدهند. آنها در حال پرواز، به طور ناگهانی به سمت زمین شیرجه میزنند و با این کار، مادهها را شیفتهی خود میکنند.a
- به علت استفاده از مادههای سمی برای نابودی حشرات و موشها و کم شدن غذای این پرنده و همینطور تغییر کاربری مکانهای جنگلی و درختی به مکانهای شهری، تعداد آنها به طرز محسوسی کمتر شده است به طوری که در لیست قرمز پرنده های اروپایی قرار گرفته است.a
منابع : a
1- ابراهيمي، مهرگان، فرهنگنامه حيات وحش ايران، نشر طلايي، 1390a
2- منصوري، جمشيد، راهنماي پرندگان ايران، كتاب فرزانه، 1387a
- به پيوندها رجوع شود.a